ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Metin SÖZEN, geçtiğimiz günlerde İzmir-Bergama-Bornova-Buca ve Selçuk’ta ÇEKÜL Bölge temsilcileri, kamu-yerel-sivil-özel kesimlerin yöneticileri ve üyelerinin geniş katılımıyla düzenlenen toplantılara katıldı.Toplantılarda bölgenin doğal-kültürel varlıklarının korunması, kimlikli mekanlara çok yönlü işlev kazandırılması, kent ölçeğinde koruma gibi öncelikli konulara yönelik havza boyutunda bir uygulama planı oluşturulması için çalışmaların hızlandırılmasının gerekliliği üzerinde duruldu. Doğa-kültür öncelikli gündem oluşturan konularla ilgili toplantı sonrası ÇEKÜL’de hazırlanan rapor, ÇEKÜL Batı Anadolu Bölge Koordinatörü Bülent Turan ve ÇEKÜL İzmir Temsilcisi Fügen Selvitopu’nun girişimleriyle tüm bölgeye ulaştırılıyor. Aşağıda bu rapordan bir özet sunuyoruz:
İZMİR
• ÇEKÜL’ün kent-havza-bölge-ülke ölçeğinde tasarım-uygulama çalışmaları kapsamında İzmir odaklı Batı Anadolu bölge etkinliklerinin 2002 yılında da kısa-orta-uzun dönemli bir çerçevede sürdürülmesi.
• Bu doğrultuda İzmir merkezde başlatılan bir dizi girişimin zaman içinde yön değiştirmesi ve özverili çabaların gözardı edilmesi dikkate alınarak, en kısa sürede gelinen durum çerçevesinde bazı kurum-kuruluş-kişilerle ilişkilerin yeniden değerlendirilmesi.
• Sonuçlanması geciken “Çevre Kültür Evi” girişimlerinin somut bir çizgiye taşınarak, gerçekçi yaklaşımlarla çözüme kavuşturulması.
• ÇEKÜL Yüksek Danışma Kurulu üyeleri başta olmak üzere, destek veren kurum-kuruluş-kişilerle, İzmir’de hazırlık toplantısı düzenlenerek, Kuşadası’nda düşünülen ve birikimlerin ortaklaştırılması, olumlu uygulamaların desteklenmesi hedefli çalışmanın çok yönlü tasarlanması.
• Urla’da da son gelişmelerin ışığında benzer bir çalışmanın Çeşme, Alaçatı ve benzeri yerleri de içerecek biçimde yapılması, tüm girişimlerin duyurulması.
• “Birgi/Çevre Kültür Evi” nin açılışı için ÇEKÜL İzmir Temsilciliği’nin görüşleri doğrultusunda bir programın hazırlanması ve açılış tarihinin belirlenmesi.
• Bölgedeki doğal-kültürel mirasın korunması konusunda tüm gelişmelerin İzmir odaklı sürdürülmesi.
BERGAMA
• Geciken Koruma Amaçlı İmar Planı’nın ÇEKÜL Vakfı tarafından tamamlanarak, Kültür Bakanlığı’ndan gerekli desteğin sağlanması ve Özel İdare kanalıyla sürecin hızlandırılması.
• Tarihi Kentler Birliği aracılığıyla Kültür Bakanlığı’na sunulan iyileştirilecek bölgelerle ilgili dosyanın sonuçlandırılması, 14 Eylül İlkokulu ve çevresinin çıkış noktası seçilmesi ve 14 Eylül İlkokulu avlusundaki tescilli yapının rölöve ve restorasyon projelerinin Bergama’da hazırlanması, restorasyonunun Özel İdare destekli bitirilmesi.
• Kız Meslek Lisesi’nin Özel İdare’ye devrinin hızlandırılması, Dösim aracılığıyla restorasyonunun sağlanması ve “Çevre Kültür Evi” olarak değerlendirilmesi.
• Toprak altında bulunan 30 bin kişilik tiyatro, anfitiyatro ve yakın çevresinin kamulaştırılarak koruma altına alınması ve daha sonra kurtarma kazılarının yapılması.
• Bazilika’nın çevresindeki Topçu Kışlası’nı içeren alanda yapılması düşünülen Kuzey Turizm Vadisi Uluslararası Proje Yarışması için Turizm Bakanlığı ve Mimarlar Odası’ndan destek istenmesi.
• Eski Bergama Lisesi Binası’nın Belediye ve Kent Tarihi Müzesi olarak değerlendirilmesi yolunda girişimlerin başlatılması.
• Geleneksel özelliklerini koruyan bir evin Bergama Evi olarak donatılması, halka açılması ve bir odasının Osman Bayatlı’nın anısına eşyalarıyla düzenlenmesi.
• Kentin geleneksel dokusunu vurgulayacak bir gezi güzergahı saptanarak kültürel turizm için ilk hazırlıkların yapılması ve bu doğrultuda Turizm Bakanlığı’ndan destek istenmesi.
• 31 Aralık 2001 tarihine kadar Bergama’daki tarihsel dokunun iyileştirilmesi çalışmalarının sonuçlarının yılbaşında geniş kitlelere duyurulması, bu amaçla ÇEKÜL ile birlikte özel tanıtım malzemesi üretilmesi.
BORNOVA
• ÇEKÜL İzmir Birimi olarak, Bornova üzerine bugüne kadar yapılan saptama çalışmalarından başlayarak tüm bilimsel verilerin ayrıntılı derlenmesi.
• Ege Üniversitesi’nin varlığı dikkate alınarak, ilginç geleneksel konutların belirlenmesi ve yeni işlevlerle donatılmak üzere ilgili kurumlara önerilmesi.
• Bornova’da “kültürel gezi yolu” belirlenerek, bugüne kadar tek örneklere dayalı çabaların bir akış ve bütünlüğe kavuşturulması.
• Kamu elinde bulunan tarihi yapıların bahçeleriyle birlikte yeniden incelenmesi ve sağlıklı değerlendirilmesi için öneri geliştirilmesi.
• ÇEKÜL tarafından çağrıyı da içeren “Niçin Bornova?” başlıklı bir broşür hazırlanarak, doğal-kültürel çevre bütünlüğünün öneminin vurgulanması ve bu amaçla bir “ÇEKÜL Bornova Grubu” oluşturulması.
BUCA
• Dokuz Eylül Üniversitesi’yle işbirliği içinde, tüm birikimlerin derlenerek Buca’nın bir üniversite kenti kimliğine ulaşması için proje geliştirilmesi, gelişen ortamın yönlendirilmesi.
• Öncelikli bir yapı adası seçilmesi ve mülkiyetler belirlenerek öğrencilerin seçilen alandaki geleneksel konutlarda kalabilecekleri özel mekanlar yaratılması.
• Belirlenen alanda “Çevre Kültür Evi” olarak bir yapı seçilerek, özellikle öğrencilerde kent bilincinin yaratılması için bu yapının işlevlendirilmesi.
• Seçilen yapı adasında bir sokağın özel kent mobilyalarıyla donatılarak, Buca bütününe örnek oluşturulması.
• Yıkıma bırakılmış büyük konutların bahçeleriyle birlikte değerlendirilmek üzere saptanması ve kamu kurumlarına önerilmesi.
• Tüm bu amaçları içeren bir ÇEKÜL broşürü hazırlanarak geniş kesimlere çağrı yapılması.
SELÇUK
• Belediye Başkanı Hüseyin Vefa Ülger’in ÇEKÜL’den destek istekleri doğrultusunda Bülent Turan’ın hazırlayacağı rapor ışığında 2001 yılı sonuna kadar çalışmaların başlatılması.
• “Çevre Kültür Evi” olma olasılığı bulunan bir geleneksel konutun saptanarak kamu-yerel-sivil birlikteliğine dayalı yaşama geçirilmesi.
• Çevrede Şirince ve diğer yerleşme yerleriyle ilgili ÇEKÜL üyelerinin özverili çabalarının Şirince’de olduğu gibi farklı yöne kaymasının önlenerek, desteklerin belirli bir protokol ve program içinde sürdürülmesi.
• Tüm bu çalışmaların broşür ve kitapçıkla belgelenmesi.
KUŞADASI
• Hazırlanan protokol örneğinin gözden geçirilerek zaman yitirilmeden işlemlerin başlatılması ve olumlu örneklerin çoğaltılması.
• Seçilen sokakların ve evlerin iyileştirilmesinin gerçekleştirilmesi için bir uygulama planı yapılması.
• ÇEKÜL temsilcilerinin, Yüksek Danışma Kurulu üyelerinin ve yerel yönetim ilgililerinin katılacağı bir toplantının bilgi-birikim akışını sağlama amaçlı düzenlenmesi, ortak hedeflerin belirlenmesi.
SÖKE
• Ön çalışma raporunun ışığında Belediye Başkanı ile görüşülerek kentin tümünün korunması siyasetinin saptanması, gerekli planların hazırlanmasında ÇEKÜL’ün destek vermesi.
KULA
• Belediye Başkanı Selim Aşkın ile yapılan görüşmelerin ardından yaratılan boşluğu giderebilecek tüm gerekli katkının boyutlarının ve niteliğinin ÇEKÜL İzmir Temsilciliği tarafından belirlenmesi, Söke’de ilgililerle toplantı olanağının yaratılması.
