HABER BÜLTENİ
BİRİNCİ DERECE SİT ALANI İLAN EDİLEN
GEMİLE VADİSİ KURUMAYA TERK EDİLDİ
Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 1. derece doğal SİT alanı ilân ettiği Fethiye'nin Faralya bölgesi’ndeki Gemile Koyu ve Vadisi, vadideki şelalelerin suyunun Köye yönlendirilmesi yüzünden kurumaya terkedildi. Bölgede AB çevre mevzuatı ile de koruma altına alınmış bulunan bazı bitki ve canlı türleri yokoluyor...
Akdeniz eko-sisteminin eşsiz bir temsilcisi özelliğini taşıyan Fethiye'nin Faralya bölgesindeki Gemile Koyu ve Yediburunlar’ın başına kadar geniş çevresi, Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1. derece SİT alanı ilan edildi. Ne var ki, bu özel bölgede, bu yolda verilmiş bir mahkeme kararına rağmen, Gemile Vadisi içlerindeki Aladere Şelaleleri'nin suyu, uzunca bir süredir Faralya köyüne alındığı için, şelaleler ve vadi tamamen kuruma tehlikesi ile karşı karşıya bulunuyor. Gemile Koyu'nda 1997 yılında inşa edilen ruhsatsız 15 binadan oluşan turistik tesis ise geçen yıl alınan yıkım kararına rağmen yıkılmıyor. Bölgeyi yakından tanıyan çevreciler, Muğla Valiliği’nin, Aladere Şelaleleri'nin kaynağına inşa edilen su haznesini ve Koy'daki ruhsatsız binaları ivedilikle yıktırarak, molozları köy dışına taşıtmasını, Gemile Vadisi’ne döşenen su borularını söktürmesini istiyorlar. Acil önlem alınmadığı takdirde Koy, ikinci “susuz yaz”ını yaşayacak, böylece yokolmaya başlayan bazı bitki ve hayvan türleri ile Türkiye’nin de tarafı olduğu Avrupa Birliği’nin “Yaban Hayatını ve Yaşama Alanlarını Koruma Sözleşmesi” de ihlal edilmiş olacak...
Ek- 1 Dia : Kurumaya terkedilen Gemile Vadisi
Ek- 2 Editör’e Not - Ek-3 - Özet Kurul Kararı
Ek-1- Görseller:(Aşağıdaki resimlerin orijinal boyutları için lütfen üzerlerine tıklayınız... Diaların orijinalleri bugün basına dağıtılmış olup, buradaki görsel malzemenin çözünürlüğünü düşük bulabilecek sayın basın mensuplarının, daha yüksek çözünürlükteki resimler için ÇEKÜL Vakfı'ndan Görkem Kızılkayak'a e-posta ile başvurmaları halinde istekleri karşılanacaktır. Anlayışınız için şimdiden teşekkürler.)
Gemile Koyu
Suların çekilmeye başladığının resmidir!
Aladere Şelalesi
Köylülerin şelaleye yerleştirdikleri su borusu...
Ek-2 EDİTÖR’e NOT:
Yapılan bilimsel çalışmalara göre, bu yörede yetişen 220 değişik türden 16'sı (yalnızca bu yörede yetişen) “endemik” bitki ve pek çoğunun tıbbi aromatik özellikleri var. Bölge sahip olduğu doğal ve tarihsel değerleriyle bilimsel araştırmalara da sürekli ışık tutmakta.
Türkiye’nin de taraf olduğu “Avrupa'nın Yaban Hayatını ve Yaşama Alanlarını Koruma Sözleşmesi”nin “Kesin Koruma Altına Alınmış Bitkiler Listesi”nde yer alan bir çeşit orkide cinsi (Ophhyris argolica Fleischm) ve “Kesin Koruma Altına Alınmış Hayvanlar Listesi”nde yer alan Yaban Keçisi (Capra aegagrus), Oklu Kirpi (Hystrix cristata) bu yörede, Akdeniz Foku (Monachus monachus), Karet Kaplumbağası (Caretta caretta) bu kıyılarda yaşamakta.
Oxford, Cambridge ve “Open University” öğretim üyesi Jeolojist, Prof. Dr.Jill Eyers ise “Gemile'nin Jeolojik Tarihi” (*) raporunda alanın doğal zenginliği konusunda aşağıdaki sonuca varıyor:
"Gemile Koyu’nun yapısı Türkiye peyzajında ender görülen bir şekil olup, bir dizi özelliğin uygun biçimde bir araya gelmesini gerektirir ki, bu oluşum ‘tek kelimeyle milyonda bir yakalanabilecek bir şans’tır... Bölgenin bir parçası olan Koy’un peridotit ve diğer kaya tipleri, akarsu ve deniz ile çevrelenmiş bu konumu bitki ve hayvan türlerinin diğer bölgelere göç etmesini engelledi... Holosen dönemini izleyen dönemde Boğazda yaşayan bitki ve hayvan türleri komşu bölgelerden ayrılmaya başladı. Bu türlerin çoğu şimdi sadece bu bölgeye özgü (Endemik) olup, yaşam alanları bu küçük coğrafyayla sınırlıdır. Bunlar gibi endemik topluluklar evrimin dönemeç noktalarıdır ve kuvvetle inanıyorum ki, üzerlerinde yapılacak araştırmalar birçok önemli bilimsel bulgulara ve sürprizlere yol açacaktır."
(*) Dr. Jill E. Eyers , Dept. of Earth Science, Open University, Walton Hall, Milton Keynes, MK7 6AA / UK Office Phone: 01908 654604 E-posta: J.E.Eyers@open.ac.uk
Ek-3: Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Kararı
Tarih/Sayı: 25.04.2002 -1286
Özet Gerekçe:
Muğla İli, Fethiye İlçesi, Kabak Koyu ve çevresinde; İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 8.8.1997 gün ve 6978 sayılı kararı ile,
“Akburundan başlayarak Gemile Kıyı Vadisi ve Boğazından Yedi Burunların birincisine kadar, dağların en üst noktasından geçen ufuk çizgisinden denize kadar olan tüm alanın doğal sit olarak tescil edilmesi”
şeklinde tanımlanan ve bundan hareketle Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nce sınırları belirlenen doğal SİT tesbiti ve değerlendirme çalışmaları ile ilgili Aydın 2. İdare Mahkemesinin 1997/1649 esas no’lu kararları, görüşleri:
Kuzeyde Akburun-Bozatbaşı-Elmacık Dağı, doğuda Kayabaşı Tepesi-Eren Dağı-Avlankara Tepesi, güneyde Badıranlık Tepesi-Yediburun Başı ve batıda Akdeniz ile çevrili ve kıyıda kuzeyden itibaren Akburun, Boncuklu adası, Çimenbeleği Burnu, Kabak (Gemile) Koyu, Karcaburun, Burguncuk Limanı, Karakaya İnceburun, Asarağardı Limanı ve Yediburunlar’ın kuzey başlangıcı kıyı kuşağını içine alan alanın I. Derece Doğal Sit olarak belirlenmesi,
Bu tanımlanan alanın kuzeyinde kalan, kuzeyden Tuzla Burnu, Gemiler Koyu, Beştaş Limanı, Yağunburnu, Güvercinlik, Aydoğdu Burnu, Kilisecik Burnu, Sümbeki Burnu, Akburun kıyı kuşağı ile kara yönünde kuzeyde Gaymas Dağı, doğuda Gurla Dağı, Baba Dağı, Aksivri Tepesi, Elmacık Dağı ile Akburun’un (kıyıda) kuzeyi ile çevrelenen alanın da bütüncül bir SİT tesbit değerlendirme çalışmasının Kültür Bakanlığı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde yapılmasına karar verilmiştir.
Aynı alan içindeki 13.11.1982 gün A-4020 sayılı kararı ile belirlenmiş arkeolojik sitlerin sınırlarının bu karara dayanarak oluşturulan ÇEKÜL Vakfı’nın 8.5.2001 tarihli belge başvurusu eki Prof. Dr. Jan Zahle’nin raporundaki arkeolojik kalıntıların ve kültürel varlıkların, Kurul üyeleri tarafından yerinde yapılacak tesbitlerle tekrar değerlendirilecek, I. Derece Doğal Sit kapsamında bulunan Kelebekler Vadisinin çevresindeki doğal ve kültürel etkileşim alanları ile birlikte korunabilmesi için yeniden gözden geçirilmesi ve yeni SİT sınırı irdelemesine öncelik verilmesinin Genel Müdürlüğümüze tavsiyesine karar verilmiştir.
Kararı İmzalayanlar:
Prof. Dr. Adnan DİLER – Başkan / Y. Mimar Oktay EKİNCİ – Başkan Yardımcısı / Yard. Doç. Dr. Serap YAYLALI – Üye / Doç Dr. Zeynep Merey ENLİL – Üye / Yard. Doç. Dr. Şakir ÇAKMAK – Üye/ Temsilci Üye – Muğla İl Temsilcisi / Bulunamadı / Temsilci Üye – Ülkü TOPÇUOĞLU
Adres: Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğü,
Kültür Merkezi Binası MUĞLA
Tel: 0252-213 01 51 - 214 70 58 Faks: 0 252 214 22 17
